TEKSTİLDE LİF TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI
Lif Nedir ?
Belirli uzunluk ve incelikte eğilip bükülebilen tekstilin en küçük hammaddesine lif denir. Tekstil endüstrisinde kullanılan liflerin en az 5mm. uzunluğunda olması gerekir.
Tekstilde kullanılan ham maddeye elyaf adı verilir. Elyaf; lif kelimesinin çoğulu olup, gerilebilme ve kopma mukavemeti ile bükülebilme (eğrilebilme), birbiri üzerine yapışabilme yeteneği olan ve boyu enine göre çok uzun olan renkli veya renksiz lif topluluğuna denir. ( Kaynak )
Tekstil lifleri 4000 – 5000 yıldır kumaş yapımında kullanılmaktadır. Günümüzde doğal liflerin yanında kimyasal liflerde çeşitli özelliklerde geliştirilerek kullanılmaktadır.
Moda sektörünün en temel yapı taşlarından olan tekstil liflerine bakalım.
Lif Sınıflandırılması
Lifler doğal ve kimyasal lifler olarak iki ana grupta toplanmaktadır.
1-DOĞAL LİFLER
Doğada meydana gelmiş, yeterli inceliğe, uzunluğa, dayanıklılığa sahip, yumuşak, eğrilmeye, katlanmaya elverişli olan tüm lifler bu şekilde adlandırılır.
Ön temizleme ve hazırlama işlemlerinden geçirildikten sonra doğrudan dokuma veya diğer amaçlar için kullanılırlar. Kaynaklarına göre doğal lifler kendi içlerinde hayvansal lifler, bitkisel lifler ve mineral lifler olarak üç grup altında toplanabilir. ( Kaynak )
a-Bitkisel Lif
Yapılarında büyük oranda selüloz bulundururlar. Sınıflandırma lifler bitkinin neresinde oluşuyorsa ona göre yapılmaktadır.
b-Hayvansal Lif
Yapılarında yüksek oranda protein bulundururlar.
*Deride Meydana Gelen
- Yün : Koyundan elde edilir.
- Spesiyal : Keçi soyu. deve soyu ve tavşandan elde edilir.
- Keçi Soyu : Tiftik
- Deve Soyu : Alpaka
- Tavşan : Angora
- Kıllar : At
*Salgı
- İpek : İpek böceğinin salgısından elde edilmektedir.
- Yabani İpek
c-Mineral Lif
Anorganik yapıda bulunurlar.
2-KİMYASAL LİF
Kimyasal veya fiziksel işlemlerle doğal veya sentetik polimerlerin çeşitli çekim yöntemleri kullanılarak oluşturulur. Rejenere ve Sentetik olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
a-REJENERE LİF
Yapımında başlangıç maddesi olarak doğal ham madde (selüloz veya protein) kullanılan, kimyasal işlemlerle esas molekül yapısı bozulmadan elde edilen liflere rejenere denir. ( Kaynak )
- Rejenere Selülozik : Viskoz Rayonu
- Selüloz Esterleri : Asetat
- Rejenere Proteinik : Ardil
- Anorganik
- Diğerleri
b-SENTETİK LİF
Sentez yoluyla üretilen polimerlerden kimyasal çekim yöntemleri kullanılarak elde edilen liflerdir. ( Kaynak )
- Polyamid : Naylon 6
- Polyester
- Polyvinil : Akrilik
- Polyolefin
- Polyüretan
- Diğerleri